Nieuws
April 2023 - Het huidige politieke klimaat in Nicaragua en de neutrale koers van de Stedenband doet Jan Vugts besluiten afscheid te nemen van de Stedenband Tilburg-Matagalpa. Jan is van nu af aan geen vrijwilliger meer. De staat van dienst van Jan is groots en daarom kan dit niet zonder een groot woord van dank voorbij gaan.
Jan is vanaf het begin -1984- meer dan betrokken geweest bij het werk van de Stedenband, lange tijd als coördinator. Matagalpa zit in zijn DNA, zou ik bijna zeggen. Jan was in de jaren van zijn coördinatorschap een begrip in Matagalpa, veel mensen en organisaties kenden 'Juan Boeks' (zo spraken ze zijn naam uit). Nadien gaf Jan prioriteit aan zijn bedrijf Bureau Ver(?)antwoord, hij organiseerde toen ook een koffiereis naar Nicaragua. De koffie liet hem niet los en dus nam Jan zitting in de koffiewerkgroep, waar zijn expertise alle ruimte kreeg. Steun aan de koffieboeren in de regio Matagalpa werd een belangrijk doel. Daarvoor was Jan mede-organisator van spinningdagen en zette hij met anderen de Vuelta uit, een jaarlijkse fietstocht van de Stedenband door de regio Tilburg.
Februari 2023 - Joehee! 's Werelds mooiste muurschildering bevindt zich in onze stad. Maar dat Tilburg muurschilderkampioen is heeft toch meer te maken met de Stedenband Tilburg-Matagalpa (STM). Al sinds 1988 siert STM de stad met allerlei murales - met medewerking van jonge burgers én met een boodschap.
De Tilburgse muurschildering Trashure is onlangs verkozen tot het mooiste piece of street art ter wereld. Het werk is te zien op een gevel van een recyclingbedrijf aan de Centaurusweg. Bij een selectie van werken uit tien landen gaf een internationaal publiek deze muurschildering de meeste stemmen. Het is een kers op de taart van Tilburgs stimuleringsbeleid in de afgelopen jaren voor deze kunstvorm. Er bestaat ook een rondleiding door de stad langs allerlei schilderingen, vormgegeven door de lokale kunstenaarsscene. Wel heel spijtig dat ze voorbijgaat aan de vele Nicaraguaans-Tilburgse muurschilderingen.
Maatschappelijk geëngageerd
Voor de oorsprong van muurschilderingen kun je ver in de tijd terug gaan. Tot in de prehistorische grotten.
Februari 2023 - Agualí is een milieueducatiecentrum op de berg Apante, ten oosten van de stad Matagalpa. We maken kennis met Ernesto, Julio en Gema. Onze Stedenband steunde vorig jaar de opleiding van een groep jongeren tot tweetalig natuurgids. Julio (links op de foto) is een talent uit een eerdere groep. Ernesto geeft de Engelse lessen en werkt bij Matagalpa Tours (die een deel van de winst aan Agualí besteedt). Ook maken we kennis met Gema, die het centrum coördineert.
Agualí wil een betere wereld en dat gaat over een schoon milieu en liefde voor de natuur, maar ook over hoe we met elkaar omgaan. De jongeren die worden opgeleid krijgen dit allemaal mee. Zij werken op hun beurt weer met kinderen (uit de buurt of van scholen) en zo breidt de olievlek zich uit.
Jongeren met ambities
Agualí betekent water in twee talen (Spaans en inheems). We krijgen een rondleiding over het terrein. Er is een groot huis met slaapgelegenheid (stapelbedden voor groepen) en een grote veranda, een kleiner huis, een keuken, afdakjes waaronder je een tentje kunt opzetten, toiletten, een moestuin, speelattributen van oude autobanden, mooie beplanting, murales, bijenkasten en een uitzichtpunt. Alles heel smaakvol ingericht en je kunt er lekker rondwandelen.
Nicaragua bezoeken in 1984 en dan een dagboek bijhouden, geeft een andere kijk op de actualiteit…
De huidige regeringspartij -het FSLN- was toen de beweging die het volk hoop gaf op een andere toekomst. Hier een fragment uit dat dagboek.
Het is zondagmiddag, 26 augustus. In alle rust belde ik aan bij iemand die Carlos Arguëllo heette, volgens mijn aantekeningen. Het was stil op straat, de bel doorbrak die stilte en hij begroette me buitengewoon hartelijk. Ik was enigszins verbaasd, hij dacht iemand van de Novib aan te treffen. Op zijn vraag welke nationaliteit ik had, zei ik namelijk de Nederlandse. Dat maakte onze ontmoeting niet minder boeiend, integendeel. Carlos stelde zich voor als een compañero van het Frente, al jaren betrokken bij de Revolutie, bij de strijd, bij het werk en de productie ten behoeve van de lokale economie.
Hij was tandarts en hij was gekozen op 20 augustus 1979 in de volksassemblée op het plein van Matagalpa. De situatie was hier -zoals in het hele land- nogal chaotisch, vertelde hij. Een behaalde overwinning, okay, maar Matagalpa lag in die dagen voor 30% in puin en er was totaal geen leiding. Problemen te over: kapotte woningen en straten, watergebrek, geen elektriciteit ofandere gemeentevoorzieningen.
Het was zeker niet makkelijk, maar iedereen was wel bereid de handen uit de mouwen te steken, hoewel….snel daarna kwam een interne strijd aan het licht: de grote werkgevers begonnen zich te organiseren in verbanden van Veeboeren, van Koffieboeren en -handelaren als een soort van parallelle organisaties. Daarnaast was er sprake van een vlucht van veel somocistas (aanhangers van de verdreven dictator Somoza) in de regio.
In navolging van Eindhoven en Den Bosch heeft Tilburg in december 2022 de band met haar Chinese ‘zustersteden’ beëindigd. Dit vanwege de mensenrechtensituatie in China, met name de Oeigoeren-kwestie. Moeten we ons zorgen maken over de solidariteitsband met Matagalpa?
Changzhou en Chengdu, u heeft er vast nog nooit van gehoord. Het zijn steden waar door de gemeente Tilburg gesteunde handelsdelegaties heen trokken. Nog altijd bestaat een dergelijke band met de Japanse stad Minamiashigara, dit vanwege de Fuji-fabriek in Tilburg. Japan pleegt echter geen culturele genocide op minderheden, voor zover bekend.
Eigenlijk zijn dit geen echte stedenbanden, maar meer gemeentelijke banden, ontstaan vanuit (bedrijfs)economische motieven. De mensen daar schieten er niks mee op en de mensen hier ook niet. Het politieke signaal vanuit de Tilburgse gemeenteraad –hoe terecht ook– zal de Chinese regering niet boeien.
Januari 2023 - De Movimiento Comunal kun je het beste vergelijken met een welzijnsorganisatie, maar dan wel een die de mouwen opstroopt en concreet werkt aan probleemoplossingen. De organisatie heeft vijf werkgebieden en werkt in het hele departement Matagalpa, in negen gemeenten.
De thema’s zijn gezondheidszorg (veel campagnes en preventie), milieu/klimaat, educatie (ze hebben een aantal kleuterscholen en een centrum voor kansarme kinderen), risicobeheer (denk aan voorbereidingen op rampen) en de organisatie van de gemeenschap. De rode draad is het verbeteren van de leefomstandigheden.
De organisatie is klein: een paar medewerkers. Verder werken ze met heel veel vrijwilligers en ‘leiders’, waaronder veel jongeren. Ze zijn geen ‘projectorganisatie’, hoewel projecten af en toe nodig zijn om iets in gang te zetten. De vrijwilligers zorgen voor continuiteit.
Thema milieu/klimaat
Ik ben vooral geinteresseerd in het thema milieu/klimaat vanwege de actuele urgentie van het klimaatprobleem.
Januari 2023 - Een bezoek aan het centrum voor kansarme kinderen las Hormiguitas maakt altijd indruk, zelfs als er geen kinderen zijn. De medewerkers bereiden het (school)jaar voor; vanaf maandag starten de scholen. Gehuld in gele T-shirts heten ze ons (Toon, Ingrid en Miranda) welkom. Wat zijn ze blij dat er weer eens bezoek uit Tilburg komt, na al die jaren.
Met veel passie en enthousiasme vertellen ze over hun activiteiten. Twee van de medewerkers liepen hier zelf rond als kind en nu hebben ze er hun werk van kunnen maken. Zij kennen de situatie van de kinderen als geen ander. Veel kinderen komen uit arme families, hun moeders werken op de markt, hun vaders spelen meestal geen rol van betekenis in het gezin. Momenteel is het zo dat zelfs enkele moeders naar het buitenland zijn vertrokken om geld te verdienen (er is meer werkloosheid omdat diverse bedrijven en organisaties gesloten zijn). Soms blijven ze jaren weg en moet het kind opgroeien bij een oma of tante. Logisch dat ze dan soms hun hart willen luchten in het centrum. De medewerkers hebben daar alle begrip voor en nemen daar de tijd voor. Indien nodig steunen ze de kinderen bij moeilijke situaties, bijvoorbeeld in het geval van huiselijk geweld.
Twee in Tilburg veel gestelde vragen de afgelopen tijd - is het niet expliciet, dan toch impliciet. De redactie van ¿Qué Pasa? legde ze voor aan de coördinator van de stichting."De situatie in Nicaragua is momenteel niet gemakkelijk, maar dat is geen reden om niets te doen. In Matagalpa wonen onze vrienden; de partners met wie we samenwerken en die zich inzetten om het leven van kansarme groepen mensen te verbeteren. Dat is hun én onze motivatie voor het werk dat we doen. Met beter onderwijs gaan we kinderarbeid en schooluitval tegen. We zorgen ervoor dat vrouwen een kleine onderneming kunnen opzetten en daarmee inkomsten voor hun gezin genereren. En we dragen eraan bij dat koffieboeren hun koffie ook in de toekomst kunnen blijven verbouwen in het ecosysteem waarin ze leven."
Steun ons
Blijf op de hoogte
